Gomofobi Nedir? Evlilik Korkusu Nasıl Yenilir?

Yazar Aleyna Karabulut Uzman Klinik Psikolog, Editör, İçerik Yazarı 4 dakikalık okuma

Partnerimizle hayatımızı birleştirmek, hayatta alabileceğimiz en önemli kararlardan biri. Bu karar, zamanla sonuçları değişse de, henüz karar aşamasında bile bazılarımızı zorlayabilir. Günümüzde, evlenme yaşının ilerlemesiyle birlikte evlenme düşüncesi daha da ileriye kaymaktadır. Ancak, evlilik düşüncesini ertelemek veya reddetmek, bazen "evlilik korkusu" olarak adlandırılan bir nedenle olabilir. 

Çevrenizde, "Evliliğe hazır değilim", "Evlenmek bana uygun değil", "Evlilik düşüncesi beni korkutuyor" gibi ifadeler kullanan birçok kişiyle karşılaşmış olabilirsiniz. Tüm bu ifadelerin arkasında bazen evlilik korkusu yatabilir. Peki, evlilik korkusunun sebepleri nelerdir? Gamofobi olarak bilinen evlilik korkusu hakkında bilinmesi gerekenleri birlikte inceleyelim.

Evlilik Korkusu Nedir?

Evlilik korkusu, bireysel olarak değişebilen sebeplerle ilişkilendirilebilir. Genellikle, kişinin çevresinde veya ailesinde gördüğü başarısız evliliklerden etkilenerek bu korku gelişebilir. Bu durum, bağlanma ile ilgili bir psikolojik fobi olarak da adlandırılabilir. Kimileri başkalarına bağımlı olmaktansa yalnız yaşamayı tercih edebilir. Ancak başka bir kişinin sorumluluğunu üstlenmek herkes için aynı derecede kolay olmayabilir.

Ayrıca, evlilikte özveri, fedakârlık ve maddi-manevi destek gibi faktörler, bazı insanlarda korku ve endişe duygularını yoğun bir şekilde hissetmelerine neden olabilir. Bu da sonunda kişinin evlilikten kaçınmasına veya vazgeçmesine yol açabilir.

Evlilik Korkusu Neden Olur?

Evlilik korkusu farklı sebeplerden kaynaklanabilir. Uzun süre yalnız yaşamak ve bu yaşam tarzına alışmak, birinin evlilikten korkmasına neden olabilir. Aile içinde sağlıksız iletişim örüntüleri ve sevgisizlik gözlemlemiş olanlar, mutlu bir ilişki kurma konusunda endişe duyabilirler. Ayrıca, mutlu bir evliliği gözlemlemiş olmak, "Ben de böyle bir ilişki yaşayabilir miyim?" kaygısını tetikleyebilir. Boşanmanın zorlukları gibi ailevi baskılar da evlilik korkusuna yol açabilir.

Araştırmalar, kadınların evlilik sorumluluğunu üstlenmeye hazır olmadığı, erkeklerin ise maddi olarak yetersiz hissedebileceği sonucunu ortaya koyuyor. Sadakatsizlik veya ayrılık gibi travmatik deneyimler yaşayanlar, yeniden ilişki kurmaktan çekinebiliyor.

Özetle, çocukluk ve yetişkinlik dönemindeki travmatik deneyimler, geçmiş ilişkilerde yaşanan problemler ve bağlanma korkusu evlilik korkusuna neden olabilir. Bu fobi, ilişkilerden kaçarak veya sevdiklerinizden uzaklaşarak fiziksel ve zihinsel sağlığınızı olumsuz etkileyebilir. Depresyon, anksiyete, cinsel işlev bozuklukları ve madde kullanımı gibi komplikasyonlara yol açabilir.

Evlilik Korkusu Belirtileri Nelerdir? 

Evlilik korkusu, diğer anksiyete kaynaklı rahatsızlıklara benzer semptomlara yol açabilir. Gomofobi, günlük yaşamı olumsuz etkileyen bir durum olmasa da, diğer fobi türlerine kıyasla daha az yaygındır.

Evlilik korkusu belirtileri şunları içerebilir:

• Evlilik konusu geçtiğinde panik veya korku hissi, 
• Evlilik veya bağlılık hakkında konuşulduğunda panik veya korku hissi,
• Düğünler veya evlilik düşüncesiyle ilgili olarak nefes alamama, terleme, mide bulantısı veya hızlı kalp atışları gibi fiziksel belirtiler,
• Evli arkadaşlar veya aile üyeleriyle tanışmak veya evlilikle ilgili tavsiye almakta zorlanma,
• Anksiyete, panik ataklar, mide bulantısı, hızlı kalp atışları ve baş dönmesi gibi diğer fiziksel semptomlar.

Evlilik Korkusu Olan Erkeğe ya da Kadına Nasıl Yaklaşılmalı?

Eğer partnerinizde veya sizde gamofobi varsa, aranızdaki bağı koparmadan önce bir uzman psikologdan danışmanlık almanızı öneririm. Evlilik korkusu, hem erkeklerde hem de kadınlarda görülebilir. Uzmanlara göre, evlilik korkusu yaşayan bir partnerle iletişim kurarken şu noktalara dikkat etmelisiniz:

1. Partnerinizle açıkça konuşun: Partnerinizin evlilik korkusu olduğunu düşünüyorsanız, onun duygularını ve düşüncelerini öğrenmek için açık bir iletişim kurmalısınız. Onun hissettiklerini ve neden böyle düşündüğünü anlamaya çalışın.
2. Terapi seçeneklerini tartışın: Bir diğer konu ise terapidir. İlişkinizi sağlıklı bir şekilde sürdürmek için bir terapistle görüşmek faydalı olabilir. Danışmanınızla hedeflerinizi ve birlikte nasıl ilerleyebileceğinizi tartışın. Ancak, partneriniz terapiye tek başına gitmeyi tercih edebilir. Bu durumda onu desteklemelisiniz.
3. Ne istediğinizi belirleyin: Eğer partneriniz terapiye gitmek istemiyor veya evlilik korkusunu yenmek için çaba göstermek istemiyorsa, sizin ne yapmak istediğinize karar vermelisiniz.

Evlilik Korkusu Nasıl Geçer, Nasıl Yenilir?

Evlilik korkusunu yenmenin ilk adımı, karşı tarafa güven duymayı öğrenmek. Bu süreçte zaman zaman bir profesyonel desteğe ihtiyaç duyulabilir. Amaç, güvensizliği tetikleyen konuları açıkça konuşmak ve objektif bir şekilde gerçekçi bakış açısı kazanmak.

Çiftlerin ilişkilerinden beklentilerini, karşılarındaki kişiyi önyargısız değerlendirmeyi ve sağlıklı bir sorgulama yapabilmeyi öğrenmeleri önemli. Böylece çiftler, ilişkilerine zamanla sağlıklı ve istikrarlı bir tutumla yaklaşabilirler.

Geçmişteki korkularımız, hayatımızı birçok açıdan etkileyebilir. Bu korkular yüzünden, mutlu ilişkileri bile kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabiliriz. İçimizdeki önyargı ve kaygılar, sağlıklı bir ilişkiyi dahi etkileyebilir. Bu yüzleşme süreci, korkularımızla başa çıkmak için oldukça önemli. Gerekirse çift terapisi gibi yardım almak da faydalı olabilir. Önyargılar ve korkular, aslında derin duygularımızı istediğimiz halde, kötü bir sonuçla yüzleşmekten korktuğumuz için reddettiğimiz evlilik fikrini oluşturabilir. Bu korkularla yüzleşerek, hayatınızda doğru adımlar atabilirsiniz.

Evlenme Korkusuyla Başa Çıkma: Tedavi Yöntemleri ve Süreçleri

Evlilik korkusuyla başa çıkmak için tedavi yöntemleri ve süreçleri genellikle psikologlar, psikiyatristler veya diğer ruh sağlığı uzmanları tarafından yönetilen terapilerle gerçekleştirilir. Uzmanlar, kişinin korkularıyla yüzleşmesine ve günlük yaşamını etkilememesine yardımcı olur. Zamanla, korkuları yönetmek daha kolay hale gelir ve kişi daha mutlu ve huzurlu bir yaşam sürer.

Evlilik korkusu tedavisinde yaygın olarak kullanılan teknikler şunlardır:

• Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Olumsuz düşüncelerin daha olumlu düşüncelerle değiştirilmesini öğreten bir terapi türüdür. Ayrıca, daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olacak yeni başa çıkma becerileri öğretilir.
• Maruz Bırakma Terapisi: Kişilerin korkularıyla yavaş yavaş yüzleşmelerini sağlayan bir terapidir. Korkulan duruma maruz kalma sürecine derin nefes alma, görselleştirme ve kas gevşetme gibi teknikler eklenebilir. Bu yöntem, korku tepkisinin zamanla azalmasına yardımcı olur.
• Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme (EMDR): Travmatik anıların yoğunluğunu azaltmaya yönelik bir terapi türüdür. Ayrıca, evlilik korkusu semptomlarının geçmiş travmatik deneyimlerle ilişkili olduğu durumlarda etkili olabilir.